Britt Nicole, For King & Country, Matt Redman: namen die de gemiddelde popliefhebber waarschijnlijk niets zeggen. En toch doen ze qua streams op Spotify niet onder voor een Bizzey of Kensington.
Je zou het kunnen omschrijven als een parallel universum naast de seculiere muziekindustrie. “Het is best wel onzichtbaar voor ‘normale’ mensen”, zegt Joram Kaat, 3FM-dj en host van de jongerendag. “Maar voor elke mainstream act is een christelijk alternatief.”
“Je zou het kunnen vergelijken met K-pop”, volgens Atze de Vrieze van 3voor12. “Het overgrote deel van het publiek heeft nog nooit van die groepen gehoord, en toch verkopen ze gemakkelijk de AFAS uit. Zo is het met christelijke muziek ook: het is een wereld die totaal is afgesloten van de rest van de popmuziek.”
Vooral in de Verenigde Staten is de christelijke scene springlevend: het land telt 38 christelijke muziekfestivals. “Alle genres zijn vertegenwoordigd”, zegt Joram, “hiphop, rock, pop, metal, net zoals in de mainstream muziekwereld.”
Britt Nicole stond voornamelijk op de kaart als christelijke popartiest, tot ze in 2012 met het nummer Gold een plek in de ‘gewone’ top 40 scoorde. “Het was nooit mijn bedoeling om een ‘christelijke zangeres’ te worden. Ik ben begonnen met nummers schrijven over mijn eigen ervaringen met God. Ik merkte dat het heel herkenbaar was voor jonge mensen die door een moeilijke periode in hun leven gaan.”
Vroeger waren de christelijke en de niet-christelijke muziekwereld nog veel meer gescheiden dan nu, volgens Joram. “Je ziet dat het steeds meer samenvloeit met mainstream muziek. Een artiest als Justin Bieber is heel erg met zijn geloof bezig en niet bang om dat naar buiten te brengen. Hij deelt op z’n insta ook muziek van een grote christelijke band.”
Toch vallen zulke artiesten niet per definitie onder de noemer christelijke muziek. “Er is een groot verschil tussen een christelijke artiest en een artiest die christen is”, zegt De Vrieze. “Bij de eerste groep is het uitdragen van je geloof in de muziek een wezenlijk aspect van hun carrière. Vooral in Amerika zijn artiesten wel vaker open geweest over hun religie, maar dat maakt het niet meteen christelijke muziek.”
“In de VS is die scheidslijn een stuk vager”, zegt Matheus Sales de Moura, alias Atalaya, van Zeven Zegels Music, een van de twee Nederlandse christelijke platenlabels. “Daardoor kijkt niemand raar op als R. Kelly of Snoop Dogg een gospelalbum uitbrengt.”
“Sommige artiesten stoppen met christelijke muziek om succesvoller te zijn.”
Atalaya, rapper en baas platenlabel
“In Nederland zie je soms dat artiesten ervoor kiezen om te stoppen met christelijke muziek, om succesvoller te zijn. De markt is hier gewoon vrij klein; er zijn bijvoorbeeld maar drie christelijke festivals. Maar sommige artiesten zoeken heel bewust dat hokje op.”
Om commercieel succes te hebben in christelijke muziek kun je het best zogeheten worship– of praise-muziek maken: muziek die specifiek geschreven is om God te vereren. “Dat zijn nou niet direct de tracks die ik op 3FM speel”, zegt Joram. “Maar het grappige is wel dat juist die liedjes waarschijnlijk het meest meegezongen worden, nog meer dan bijvoorbeeld Ed Sheeran.”
Daar zijn de Amerikaanse kerken verantwoordelijk voor: daar worden worship-liedjes veel gedraaid. Op zondag is de kans dan ook groot dat een liedje van Chris Tomlin of Hillsong United door pakweg 20 tot 30 miljoen Amerikanen wordt meegezongen.
Dat betekent een boel streams, maar ook een boel fysieke verkopen. “Het gebeurt best vaak dat albums van die bands gelijk op nummer 1 staan in Amerika”, vertelt Joram. “Die Amerikaanse christenen kopen nog heel trouw cd’s.”
Andere genres als hiphop of r&b hebben binnen de christelijke muziek een kleinere markt. “Er zijn een stuk of twintig Nederlandse christelijke acts actief,” zegt Matheus. “Die kunnen niet leven van hun muziek. Binnen de kerk dringt het maar langzaam door dat dit soort muziek ook geoorloofd is.”
Al is commercieel succes niet voor alle artiesten het doel. “Velen zoeken gewoon een manier om uiting te geven aan hun geloof. Daar is muziek ook een goed middel voor.”